Bài phát biểu của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ công tác kiểm sát năm 2013

Thưa các đồng chí!

Trong không khí phấn khởi của những ngày đầu năm mới, hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Hội nghị triển khai công tác năm 2013 của ngành Kiểm sát nhân dân. Thay mặt lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân qua các thời kỳ cùng toàn thể các đồng chí đại biểu tham dự hội nghị. Chúc Hội nghị thành công.

Thưa các đồng chí!

Năm 2012, tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, là năm đất nước trải qua rất nhiều khó khăn. Nhờ sự nỗ lực phấn đấu cao của toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị, chúng ta đã đạt được những kết quả tích cực. Trong thành tựu chung đó có sự đóng góp của các cơ quan bảo vệ pháp luật, trong đó có ngành Kiểm sát nhân dân.
 

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Qua theo dõi tình hình hoạt động và tại Hội nghị này được nghe các báo cáo, tôi vui mừng nhận thấy năm qua, ngành Kiểm sát nhân dân có nhiều cố gắng, đạt được những thành tích quan trọng. Viện kiểm sát các cấp đã thực hiện tốt hơn nhiệm vụ thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, tích cực triển khai có hiệu quả chủ trương của Ðảng về cải cách tư pháp. Các đồng chí đã có nhiều biện pháp đổi mới trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, tập trung hoàn thiện hệ thống quy chế tổ chức hoạt động và quy chế nghiệp vụ trong các lĩnh vực công tác; tích cực xây dựng, ban hành quy chế phối hợp công tác giữa Viện kiểm sát với các cơ quan có liên quan, nhất là các cơ quan tư pháp; triển khai nhiều hoạt động hướng về cơ sở; chú trọng tổng kết thực tiễn, xây dựng, hướng dẫn áp dụng pháp luật; tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, tự kiểm tra nội bộ; tăng cường kỷ cương, kỷ luật nghiệp vụ trong toàn Ngành. Do đó, chất lượng hoạt động kiểm sát được nâng cao, góp phần kiềm chế sự gia tăng tội phạm, bảo đảm công bằng, dân chủ, nghiêm minh trong điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, cùng với các cấp, các ngành giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và cuộc sống yên bình của nhân dân. Nhiều mục tiêu, nhiệm vụ của Ngành đã hoàn thành và đạt mức cao hơn so với năm 2011.
Ngành kiểm sát cũng đã tập trung nghiên cứu, thể chế hóa các nhiệm vụ trọng tâm theo Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp, triển khai xây dựng nhiều đề án về cải cách tư pháp, về tổ chức và xây dựng ngành, qua đó mạnh dạn và chủ động đề xuất với Ðảng và Quốc hội về vị trí, chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân, về nâng cao năng lực hoạt động của Viện kiểm sát các cấp, các Ðề án được xây dựng có chất lượng và tính khả thi cao, một số đề án đã được thông qua, triển khai và đạt kết quả thiết thực.
Ngành kiểm sát đã tổng kết việc thi hành Hiến pháp và tham gia vào quá trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992, đề xuất nhiều ý kiến có giá trị thiết thực trong việc xây dựng bộ máy nhà nước, bảo vệ quyền tự do, dân chủ và lợi ích hợp pháp của công dân; đồng thời thực hiện nghiêm túc, trách nhiệm trong việc chủ trì xây dựng Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi), phối hợp tham gia xây dựng các Luật Về hoạt động tư pháp và các Thông tư liên tịch hướng dẫn thi hành luật; làm tốt vai trò là cơ quan đầu mối trong tương trợ tư pháp về hình sự, mở rộng hơn quan hệ hợp tác với Viện kiểm sát, Viện công tố các nước, các tổ chức quốc tế trong công tác phòng, chống tội phạm, trao đổi kinh nghiệm, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ... Chấp hành đầy đủ việc báo cáo phục vụ hoạt động giám sát của các cơ quan Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.
Cùng với những cố gắng trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, Ban cán sự Đảng Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng đã coi trọng việc triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Ðảng, Khóa XI "một số vấn đề cấp bách về xây dựng Ðảng hiện nay" trong toàn Ngành; quan tâm công tác tổ chức cán bộ, nhất là việc tuyển dụng, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức và tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân, thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Cán bộ kiểm sát phải: Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn".
Thay mặt lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, tôi ghi nhận và nhiệt liệt biểu dương những thành tích mà các đồng chí đã đạt được trong năm qua.

Thưa các đồng chí!

Bên cạnh những thành tích đã đạt được, các đồng chí cũng cần phải nghiêm túc thấy rằng trong một số lĩnh vực, hoạt động của ngành Kiểm sát còn có những hạn chế, yếu kém, như: Việc thực hiện kiểm sát các hoạt động điều tra chưa chặt chẽ và thực hành quyền công tố còn một số hạn chế nên còn bỏ lọt tội phạm, vẫn còn xảy ra một số trường hợp bị oan sai; chất lượng tranh tụng tại phiên tòa của một số Kiểm sát viên còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách tư pháp; việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp (nhất là về dân sự, hành chính) còn chậm, tỷ lệ giải quyết thấp; một số Kiểm sát viên, cán bộ trong ngành vi phạm phẩm chất đạo đức, nghiệp vụ chuyên môn đã bị xử lý kỷ luật hành chính hoặc hình sự làm ảnh hưởng đến uy tín của Ngành... Ðây là những vấn đề trong Hội nghị tổng kết này, các đồng chí cần thẳng thắn thảo luận, tìm giải pháp kiên quyết khắc phục trong thời gian tới.

Thưa các đồng chí!

Năm 2013, đất nước vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đó là: kinh tế thế giới phục hồi chậm có thể tác động nhất định đến kinh tế nước ta. Ở trong nước, kinh tế vĩ mô chưa vững chắc, khu vực doanh nghiệp còn hết sức khó khăn, quản lý Nhà nước còn nhiều bất cập, một bộ phận cán bộ, công chức năng lực và tinh thần trách nhiệm kém, tình trạng sa sút về phẩm chất đạo đức cùng với nạn tham nhũng, lãng phí chưa được ngăn chặn, các loại tội phạm vẫn gia tăng và diễn biến phức tạp, một số thế lực bên ngoài vẫn luôn tìm cách gây mất ổn định chính trị - xã hội và đe dọa chủ quyền lãnh thổ. Trong bối cảnh đó, để thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ Ðại hội XI của Ðảng đã đề ra, đòi hỏi sự đồng tâm, hợp lực và đoàn kết phấn đấu rất cao của toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị, trong đó có trách nhiệm của ngành Kiểm sát nhân dân. Các đồng chí phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện hơn nữa về mọi mặt, trong đó cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau đây:
Trước hết, ngành Kiểm sát cần tiếp tục quán triệt sâu sắc lời dạy của Bác Hồ kính yêu đối với cán bộ tư pháp: "Cần phải nêu cao gương "phụng công thủ pháp, chí công vô tư" cho nhân dân noi theo" và Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định: "Xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch, vững mạnh, bảo vệ công lý, tôn trọng và bảo vệ quyền con người"; đồng thời, triển khai thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết của Ðảng và Quốc hội, nhất là Nghị quyết 49 và các Thông báo, Kết luận của Bộ Chính trị về hoạt động tư pháp nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, tạo sự thống nhất về nhận thức và hoạt động trong toàn Ngành. Xây dựng mối quan hệ công tác giữa Viện kiểm sát nhân dân với các cơ quan, tổ chức có liên quan để thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao; tích cực góp phần hoàn thiện thể chế pháp luật, bảo đảm sự giám sát chặt chẽ, hiệu quả của các cơ quan dân cử, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan, tổ chức và nhân dân đối với hoạt động của Viện kiểm sát các cấp, của cán bộ và Kiểm sát viên ngành Kiểm sát.
Thứ hai, phải tập trung thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp. Những năm qua ngành Kiểm sát đã có nhiều cố gắng chống oan, sai, do đó, số người bị bắt giữ, khởi tố phải đình chỉ điều tra vì không phạm tội hoặc Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội giảm nhiều và chiếm tỷ lệ thấp, nhưng cần tiếp tục cố gắng hơn nữa. Trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, yêu cầu chống oan, sai và chống bỏ lọt tội phạm cần phải được đặt ra và chấp hành nghiêm ngặt ngang nhau. Viện kiểm sát cần phải kiên quyết, công tâm và bản lĩnh hơn nữa, bảo đảm việc tuân theo pháp luật được thực hiện nghiêm túc ở tất cả các giai đoạn tố tụng và với bất kỳ ai vi phạm pháp luật. Muốn vậy, việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm đòi hỏi mỗi cấp Kiểm sát phải phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra, đổi mới và chuyên nghiệp hơn nữa. Ðể lọt tội phạm không chỉ đe dọa cuộc sống bình yên của nhân dân, làm mất ổn định xã hội mà còn giảm niềm tin của nhân dân với các cơ quan pháp luật, trong đó có Viện kiểm sát. Vi phạm bắt oan, sai là tạo ra oán hờn và cũng làm mất lòng tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật.
Cùng với trách nhiệm công tố, các đồng chí phải làm tốt công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp để chấn chỉnh kịp thời các vi phạm, giúp cho các cơ quan tư pháp thận trọng, khách quan, tuân thủ pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án để nhân dân tin tưởng vững chắc vào nền công lý của đất nước.
Thứ ba, hiện nay, chúng ta đang tiến hành sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992, đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Bộ Chính trị đã có Chỉ thị về việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992. Tôi được biết, ngành kiểm sát đã có kế hoạch tổ chức trong toàn Ngành lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Qua lấy ý kiến, các đồng chí cần thảo luận sâu sắc, toàn diện các quy định của Hiến pháp, trong đó tập trung vào các quy định liên quan đến tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân, cần làm rõ những nội dung tán thành hoặc chưa tán thành, những nội dung cần bổ sung mới.
Cùng với việc tham gia xây dựng Hiến pháp, các đồng chí cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng Hình sự (sửa đổi) và các luật về lĩnh vực tư pháp theo sự phân công của Quốc hội, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật về tư pháp đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, chặt chẽ và thuận tiện, bảo đảm sự tham gia và giám sát của nhân dân đối với các hoạt động tư pháp; hoàn thiện cơ sở pháp lý để Viện kiểm sát thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, xây dựng Viện kiểm sát thực sự trở thành một thiết chế hữu hiệu trong việc kiểm soát việc thực hiện quyền lực nhà nước.
Thứ tư, ngành Kiểm sát cần phải tiếp tục rà soát, đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên; đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, Kiểm sát viên nhằm xây dựng đội ngũ công chức có đủ tiêu chuẩn, năng lực thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế. Vừa qua, theo đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Chính trị đã đồng ý cho thành lập Trường đại học Kiểm sát để ngành Kiểm sát chủ động trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, kể cả trình độ ngoại ngữ và am hiểu pháp luật quốc tế để có thể hội nhập và sánh vai cùng các nước trong khu vực và quốc tế, nhưng trước hết là đủ khả năng giải quyết các vụ án có yếu tố nước ngoài đúng pháp luật. Các đồng chí phải chuẩn bị tốt các điều kiện để sớm thực hiện việc đào tạo ở bậc đại học, đáp ứng yêu cầu bức thiết của Ngành. Ðồng thời, phải tăng cường  công tác giáo dục chính trị, phẩm chất đạo đức, tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân cho đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên.
Thứ năm, khẩn trương xây dựng các đề án về đổi mới tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân theo Nghị quyết 49 và Kết luận số 79-KL/TW của Bộ Chính trị, đổi mới toàn diện tổ chức của Ngành, tổ chức hệ thống Viện kiểm sát nhân dân 4 cấp và đổi mới trong từng cấp. Ban cán sự Ðảng, lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao cần quan tâm, tập trung chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện tốt chủ trương này; đây là dịp để ngành Kiểm sát nhân dân hoàn thiện tổ chức bộ máy toàn hệ thống, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp.
Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao là một thiết chế góp phần quan trọng đấu tranh phòng, chống tham nhũng và các hành vi làm trái trong hoạt động tư pháp. Các đồng chí cần tổng kết, đánh giá toàn diện công tác điều tra, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan trong quá trình xây dựng Ðề án đổi mới tổ chức và hoạt động của Cơ quan điều tra, kịp thời báo cáo với Ðảng và Quốc hội để có biện pháp kiện toàn, củng cố, làm cho Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả cao.
Thứ sáu, ngành Kiểm sát cần tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế với Viện kiểm sát, Viện công tố và các cơ quan tư pháp các nước để trao đổi kinh nghiệm công tác, đào tạo cán bộ, nâng cao năng lực hoạt động của Ngành và phục vụ cho công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm theo chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước. Làm tốt vai trò là cơ quan đầu mối trong hoạt động tương trợ tư pháp về hình sự; đồng thời các đồng chí cần chủ động nghiên cứu báo cáo với Ðảng và Nhà nước xem xét việc Viện kiểm sát nhân dân tối cao tham gia Hiệp hội Công tố viên thế giới.
Thứ bảy, trước yêu cầu đổi mới toàn diện, mạnh mẽ về tổ chức cán bộ, chức năng và nhiệm vụ, trong khi cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác của Viện Kiểm sát nhân dân còn hạn chế, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cần khẩn trương rà soát, đánh giá tổng thể nhu cầu về kinh phí để xây dựng đề án phát triển của Ngành, báo cáo với Ðảng, Nhà nước xem xét, quyết định, bảo đảm cho hoạt động, nhất là các hoạt động đặc thù của Ngành, trước hết là đầu tư chuẩn bị cho việc thực hiện chủ trương tổ chức Viện kiểm sát nhân dân khu vực tới đây.

Thưa các đồng chí!

Ngành kiểm sát có truyền thống rất đáng tự hào và cũng đang đứng trước những yêu cầu và nhiệm vụ to lớn, nặng nề nhưng rất vẻ vang. Ðảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn luôn tin tưởng và hy vọng những thành công, đóng góp mới quan trọng của ngành Kiểm sát.
Nhân dịp năm mới 2013 và chuẩn bị đón Xuân Quý Tỵ, một lần nữa thay mặt lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, tôi xin chúc các đồng chí lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các đồng chí lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân qua các thời kỳ, các đại biểu và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức toàn ngành Kiểm sát nhân dân mạnh khỏe, hạnh phúc, năm mới nhiều tiến bộ mới, xứng đáng với niềm tin của Ðảng, Nhà nước và nhân dân.

Xin cảm ơn!